Đa số các doanh nghiệp tại Việt Nam thường đối mặt với áp lực từ doanh số bán hàng trên thị trường, đôi khi quên mất về những yếu tố quan trọng nhất để xây dựng một nền móng vững chắc cho doanh nghiệp, đó là việc tạo lập một thương hiệu mạnh mẽ.
Trong quá trình này, bước đầu tiên là đặt tên cho thương hiệu. Một cái tên đặc sắc là một công cụ tiếp thị mạnh mẽ đối với thương hiệu. Vì vậy, khi bạn nhận ra rằng việc đặt tên là một cơ hội quan trọng để tạo lập sức mạnh cho thương hiệu mới của bạn, hãy thực hiện quá trình đặt tên thương hiệu một cách chuyên nghiệp.
Thương hiệu và tên thương hiệu
Nhiều người trong chúng ta có thể dễ bị nhầm lẫn giữa khái niệm về thương hiệu và tên thương hiệu. Ngay cả những chuyên gia marketing đôi khi cũng gặp khó khăn trong việc phân biệt chúng. Khi nhắc đến “Coca-Cola,” ví dụ, người ta thường liên kết cái tên này với thương hiệu Coca-Cola. Vậy thì sự khác biệt giữa thương hiệu và tên thương hiệu là gì?
Vậy thì sự khác biệt giữa thương hiệu và tên thương hiệu là gì? Tên thương hiệu là một từ hoặc nhóm từ được sử dụng để định danh và phân biệt sản phẩm, dịch vụ, hoặc doanh nghiệp từ các đối thủ khác. Thương hiệu là một tập hợp các trải nghiệm và kỳ vọng mà khách hàng kết nối với một sản phẩm, doanh nghiệp hoặc tổ chức trong tâm trí của họ. Thương hiệu không phải là một thực thể hữu hình mà nó tồn tại trong tâm trí của khách hàng, liên quan đến những trải nghiệm và cảm xúc, tạo ra liên tưởng đối với sản phẩm hay tổ chức.
Tên thương hiệu, cùng với logo, slogan, và nhận diện thương hiệu, là những yếu tố cơ bản giúp khách hàng hình dung và liên tưởng về thương hiệu. Tên thương hiệu có vai trò làm cầu nối giữa thương hiệu và tâm trí khách hàng.
Tên công ty và tên thương hiệu
Liệu có sự khác biệt nào giữa tên của một công ty và tên thương hiệu hay không?
Đơn giản, có thể tóm tắt như sau: tên của một công ty thường được sử dụng trong các hoạt động kinh doanh, trong khi tên thương hiệu thường dành cho người tiêu dùng.
Một số công ty chọn sử dụng tên của công ty trùng với tên thương hiệu để xây dựng thương hiệu doanh nghiệp hoặc thậm chí làm một phần của thương hiệu sản phẩm. Ví dụ, Apple sử dụng tên của công ty làm tên thương hiệu và đồng thời là một phần của tên các sản phẩm: Apple iPod, Apple iPhone, Apple iPad và nhiều sản phẩm khác.
Để hiểu rõ hơn về điều này, hãy đọc thêm các thông tin dưới đây để có cái nhìn chi tiết hơn về cách đặt tên thương hiệu.
Vai trò của tên thương hiệu
Tên thương hiệu không chỉ là một công cụ tiếp thị mạnh mẽ mà còn tự động hóa cho thương hiệu. Một cái tên có thể đảm nhận nhiều chức năng khác nhau, trong đó có những chức năng quan trọng sau đây:
- Phân biệt với đối thủ cạnh tranh: Tạo sự đặc trưng và phân biệt so với các đối thủ cạnh tranh trên thị trường.
- Nói với thế giới rằng bạn là khác biệt: Truyền đạt thông điệp về sự độc đáo và khác biệt trong lĩnh vực kinh doanh của bạn.
- Khẳng định về định vị thương hiệu: Gắn liền với giá trị cốt lõi và định vị thương hiệu một cách rõ ràng.
- Tạo quan tâm với khách hàng: Kích thích sự quan tâm và hứng thú từ phía khách hàng, tạo động lực tích cực.
- Để lại ấn tượng lâu dài trong khách hàng: Xây dựng ấn tượng sâu sắc và lâu dài trong tâm trí khách hàng.
- Tạo nguồn năng lượng dồi dào cho các hoạt động Marketing: Cung cấp động lực và năng lượng tích cực cho các chiến lược tiếp thị và quảng cáo.
- Tạo ra một thương hiệu vượt trên sản phẩm: Xây dựng một thương hiệu mạnh mẽ vượt trội so với các đặc tính cụ thể của sản phẩm hoặc dịch vụ.
- Chỉ ra bạn thuộc ngành đó: Đồng bộ với ngành hàng cụ thể và tạo ra sự nhận thức về vị thế của bạn trong thị trường.
Những chức năng quan trọng này là lý do tại sao việc sở hữu một tên thương hiệu hấp dẫn và cách đặt tên thương hiệu một cách chuẩn là vô cùng quan trọng trong chiến lược kinh doanh.
Những điều cần lưu ý khi đặt tên thương hiệu
Việc đặt tên thương hiệu đóng vai trò quan trọng trong việc cài đặt doanh nghiệp của bạn vào tâm trí khách hàng. Khi thương hiệu đã củng cố được vị trí đó, bạn sẽ thuận lợi hưởng những kết quả lâu dài mà không cần đến nỗ lực tiếp thị nhiều. Tuy nhiên, việc đặt tên thương hiệu không hề dễ dàng. Dưới đây là một số quy tắc quan trọng giúp bạn tìm lời giải cho bài toán đặt tên thương hiệu:
- Ngắn gọn: Nếu bạn muốn khách hàng nhớ tên thương hiệu của mình, nó cần phải ngắn gọn. Đơn giản, dễ nhớ là chìa khóa để tạo ấn tượng.
- Dễ đọc: Đảm bảo rằng tên của bạn dễ đọc. Tên thương hiệu nên là một cái tên mà người đọc có thể nhận biết một cách dễ dàng.
- Độc đáo: Để thương hiệu được nhớ, nó cần phải độc đáo. Lựa chọn một tên khác biệt giúp thương hiệu nổi bật và thành công.
- Ngôn ngữ phù hợp: Chọn ngôn ngữ phù hợp với đối tượng và ngành hàng của bạn. Điều này đồng nghĩa với việc xác định liệu nên sử dụng tiếng Việt, tiếng Anh hay một ngôn ngữ khác.
- Liên quan đến sản phẩm/dịch vụ: Tên thương hiệu cần có liên quan đến sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn, hoặc ít nhất là gợi liên tưởng đến lĩnh vực kinh doanh của bạn.
- Khả năng bảo hộ nhãn hiệu: Chọn một tên có khả năng đăng ký bảo hộ nhãn hiệu để tránh tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ sau này.
- Khả năng đăng ký tên miền: Đảm bảo tên thương hiệu của bạn có khả năng đăng ký tên miền trực tuyến, là một phần quan trọng trong chiến lược truyền thông hiện đại.
Việc đặt tên thương hiệu không chỉ là một quyết định nhỏ, mà còn là một phần quan trọng của chiến lược kinh doanh tổng thể. Điều này đòi hỏi sự cẩn trọng và tư duy chiến lược để đảm bảo rằng tên thương hiệu không chỉ là một từ ngữ, mà còn là một nguồn lực quan trọng cho sự phát triển của doanh nghiệp.
Những câu hỏi giúp bạn định hướng được tên thương hiệu cho mình
Việc đặt tên thương hiệu có thể là yếu tố quyết định giữa việc xây dựng một thương hiệu mạnh mẽ hoặc làm tan rã doanh nghiệp của bạn. Tên thương hiệu độc đáo không chỉ làm nổi bật bạn so với đối thủ cạnh tranh mà còn tạo kết nối cảm xúc với khách hàng tiềm năng. Chính vì những lý do này, việc đặt tên thương hiệu đúng trở thành một thách thức đau đầu cho nhiều doanh nhân. Dưới đây là những câu hỏi mà bạn có thể đặt ra để giúp tìm ra câu trả lời phù hợp cho quá trình đặt tên thương hiệu:
- Mục tiêu khách hàng của bạn là ai?
- Vấn đề mà họ đang gặp phải là gì?
- Bạn giúp khách hàng giải quyết ra sao?
- Những lợi ích lớn nhất mà bạn mang lại cho khách hàng?
- Liệt kê 5 tính từ mô tả thương hiệu của bạn?
- Danh sách top 5 đối thủ cạnh tranh lớn nhất của bạn?
- Danh sách 3-5 điểm khác biệt của bạn so với đối thủ cạnh tranh?
Sau khi đã trả lời xong những câu hỏi trên, tôi chắc rằng bạn đã sẵn sàng để brainstorm (sáng tạo theo phương pháp động não) ra một một danh sách các phương án tên thương hiệu. Bây giờ bạn cần “thử lửa” các phương án đặt tên thương hiệu của mình bằng cách dùng những câu hỏi dưới đây:
- Phương án tên được đề xuất phát âm có dễ dàng không?
- Mọi người có thể đọc nó nhanh chóng không?
- Khi nói, mọi người có thể hiểu ngay mà không cần phải đánh vần?
- Tên đề xuất có phát âm giống như viết không?
- Nó có dài quá không? (Chuyên gia khuyến nghị ít hơn 11 ký tự và 3 âm tiết)
Bạn cũng nên lưu ý về tính độc đáo và ý nghĩa mà tên thương hiệu muốn truyền tải:
- Nó có chứa ý nghĩa tiêu cực nào không?
- Nó có độc đáo và gây cảm xúc không?
- Nó có khuấy động sự quan tâm hay không?
- Có câu chuyện hấp dẫn đằng sau nó không?
- Nó có nói lên bạn là ai không?
- Nó có truyền tải được thông điệp mục tiêu của thương hiệu không?
Với những câu hỏi trên, bạn có thể tự tin lựa chọn phương án tên thương hiệu tốt nhất cho doanh nghiệp của mình. Hãy nhớ rằng, việc chọn một tên thương hiệu là quá trình quan trọng và cần sự cẩn trọng để đảm bảo nó thực sự phản ánh đúng giá trị và tầm nhìn của bạn.
Quy trình 5 bước đặt tên thương hiệu
Những thương hiệu nổi tiếng trên khắp thế giới thường sở hữu những cái tên độc đáo và ghi nhớ đầy ấn tượng. Có lẽ điều này khiến nhiều người nghĩ rằng việc tạo ra những cái tên đó là kết quả của một phép màu hoặc sự sắp xếp ngẫu nhiên may mắn. Tuy nhiên, thực tế cho thấy quá trình sáng tạo thương hiệu không phải là điều tình cờ, mà ngược lại, là một quy trình chặt chẽ và khoa học.
Quy trình đặt tên thương hiệu đảm bảo rằng cái tên được tạo ra không chỉ đáp ứng các tiêu chí hấp dẫn mà còn phù hợp với chiến lược khác biệt hóa, định vị thương hiệu, và các mục tiêu khác.
Tại Stywin, chúng tôi thực hiện quy trình này thông qua 5 bước chính. Mỗi bước này có thể bao gồm nhiều công đoạn khác nhau, với mức độ phức tạp thay đổi tùy thuộc vào từng dự án cụ thể. Và năm bước đó là:
Phân tích cạnh tranh
Một trong những nhiệm vụ quan trọng của tên thương hiệu là phân biệt nó với các đối thủ, làm cho công ty hoặc thương hiệu này độc đáo so với các đơn vị khác trong cùng ngành. Để đạt được mục tiêu này, tên thương hiệu cần phải độc lập và khác biệt hoàn toàn so với các đối thủ cạnh tranh.
Quá trình bắt đầu bằng việc tiến hành nghiên cứu kỹ thuật sâu rộng về ngành mà bạn tham gia. Điều này bao gồm việc xác định những đặc trưng chính của ngành, lợi thế cạnh tranh của bạn cũng như của đối thủ. Chúng ta cũng xem xét cách mà các đối thủ đặt tên thương hiệu và các loại tên phổ biến trong ngành. Đồng thời, hãy phân tích thông điệp được truyền tải qua tên thương hiệu của họ, cũng như cách họ mô tả về thương hiệu và tầm nhìn của mình.
Toàn bộ quá trình nghiên cứu và phân tích này giúp làm sáng tỏ bối cảnh thực tế của ngành, nâng cao hiểu biết về những thách thức mà thương hiệu mới của bạn sẽ phải đối mặt để trở nên khác biệt và nổi bật.
Định hướng sáng tạo
Ở bước này, cần thực hiện việc “văn bản hóa” thông tin thu thập từ khách hàng và quá trình phân tích cạnh tranh để tạo thành một bản định hướng sáng tạo. Bản định hướng này chủ yếu là một tài liệu hướng dẫn dành cho toàn bộ nhóm thực hiện dự án, giúp hiểu rõ về bối cảnh ngành, sản phẩm – dịch vụ, định vị thương hiệu, và các hạn chế sáng tạo. Bản định hướng này làm nổi bật các khía cạnh quan trọng trong quá trình đặt tên thương hiệu và giữ cho thông tin này liên kết xuyên suốt trong toàn bộ quá trình.
Sáng tạo tên
Động não (Brainstorming): Trong bước này, nhóm thực hiện dự án đã tiến hành nghiên cứu cẩn thận và hiểu rõ đề bài. Nhiệm vụ của họ là tạo ra các phương án đặt tên thương hiệu mới. Yêu cầu của bước này là để mỗi thành viên trong nhóm tự do hoàn toàn và đề xuất một loạt các phương án. Số lượng ý tưởng đưa ra càng nhiều càng tốt.
Lọc phương án (Short-list): Sau khi hoàn thành bước Brainstorming, nhóm thực hiện dự án sẽ tổng hợp thành một danh sách chính chứa tất cả các phương án đã được đề xuất. Nhóm sẽ họp để lựa chọn những phương án xuất sắc nhất dựa trên sự phù hợp với định hướng sáng tạo ban đầu.
Khả năng đăng ký tên
Phải thực hiện kiểm tra kỹ lưỡng về khả năng đăng ký nhãn hiệu để tránh xảy ra các tranh chấp không mong muốn trong tương lai. Các phương án tên trong danh sách (Shortlist) sẽ được đưa qua quá trình kiểm tra khả năng đăng ký, bao gồm cả đăng ký tên doanh nghiệp (đối với tên công ty) và khả năng đăng ký bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa. Quá trình này yêu cầu sự hỗ trợ chặt chẽ từ phía luật sư, bao gồm tra cứu trên các cơ sở dữ liệu chuyên ngành và kiểm tra trực tiếp thông qua mối quan hệ nghề nghiệp. Mục tiêu là đảm bảo rằng phương án tên thương hiệu được chọn sẽ có khả năng đăng ký cao nhất, giảm thiểu rủi ro tranh chấp.
Ứng dụng tên trong thực tiễn
Tên thương hiệu cần phải trải qua kiểm tra khả năng ứng dụng trong thực tế, bao gồm cả việc tích hợp vào logo, ấn phẩm, bao bì nhãn mác, và trang web…
Trong giai đoạn này, tên thương hiệu sẽ được biểu diễn thông qua các mẫu thiết kế logo hoặc kết hợp với slogan/tagline. Để đảm bảo tính khác biệt của tên thương hiệu, đội ngũ họa sỹ thiết kế của chúng tôi sẽ đưa tên vào các bối cảnh đa dạng như văn bản, bao bì, ấn phẩm, trang web, và trong các chiến dịch quảng cáo nơi tên thương hiệu có thể xuất hiện cùng với các đối thủ cạnh tranh…
Sau quá trình kiểm tra kỹ lưỡng, Copywriter sẽ thực hiện tài liệu thuyết trình cho từng phương án tên, đề xuất câu chuyện thương hiệu và cung cấp hướng dẫn sử dụng trong các trường hợp ứng dụng khác nhau.
Không có công thức đơn giản để có một thương hiệu hấp dẫn. Quy trình đặt tên như vậy không chỉ loại bỏ sự ngẫu nhiên mà đồng thời đảm bảo sự chọn lựa một tên thương hiệu không chỉ hấp dẫn mà còn phản ánh chính xác định vị thương hiệu, tạo ra nền tảng vững chắc cho chiến lược truyền thông trong tương lai.
Các kiểu đặt tên thương hiệu
- Viết tắt các chữ cái đầu tiên: Giúp tên gọi ngắn gọn, dễ nhớ hơn so với tên viết đầy đủ. Nhưng kiểu này có nhược điểm là tên chung chung, dễ bị trùng lặp, khó bảo hộ nhãn hiệu, đăng ký tên miền, không phù hợp khi đặt tên cho sản phẩm đa dạng.
- Đặt tên mô tả/chức năng: Giúp mô tả lĩnh vực hoạt động của công ty nhanh chóng nhưng không tạo sự khác biệt, dễ bị trùng lặp, khó bảo hộ nhãn hiệu, đăng ký tên miền.
- Đặt tên kiểu ghép từ (Copycat): Tên gọi ngắn gọn, dễ nhớ hơn, thường sử dụng hiệu quả trong một số lĩnh vực như ngân hàng, dịch vụ công.
- Đặt tên thương hiệu gợi liên tưởng tới kinh nghiệm, cảm xúc: Tạo liên kết giữa kinh nghiệm, cảm xúc của khách hàng với thương hiệu. Nhưng tên không đặc thù, có thể sử dụng cho nhiều ngành nghề.
- Đặt tên thương hiệu mới hoàn toàn: Tạo sự khác biệt hoàn toàn với đối thủ, dễ bảo hộ sở hữu trí tuệ, đăng ký tên miền. Nhưng tên khó tìm kiếm và nhớ, đôi khi đòi hỏi đầu tư cao cho truyền thông.
- Đặt tên thương hiệu theo vần điệu: Dễ đọc, dễ nhớ, gợi lên cảm xúc vui vẻ khi đọc, ngược lại có thể không mang ý nghĩa đặc sắc cho sản phẩm.
- Đặt tên thương hiệu gợi tả: Tên độc đáo hoàn toàn. Nhưng tên dễ bị không liên quan đến sản phẩm, khó thuyết phục.
- Đặt tên thương hiệu theo tên cá nhân: Gắn với hình ảnh người đại diện doanh nghiệp, gợi lên cảm giác “công ty gia đình” và tên người thường dễ trùng lặp và không mang ý nghĩa cho công ty.
- Đặt tên thương hiệu theo ngôn ngữ nước ngoài: Gợi liên tưởng đến nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm, có khả năng đăng ký nhãn hiệu cao. Tên nước ngoài thường khó đọc và lạ và người tiêu dùng không hiểu rõ ý nghĩa của tên.
- Đặt tên thương hiệu theo xu hướng hiện đại: Mới lạ, độc đáo nhưng ít gợi liên tưởng đến lĩnh vực kinh doanh.
Các công cụ hỗ trợ đặt tên thương hiệu
Việc đặt tên thương hiệu có những kỹ năng và công cụ trợ giúp chúng ta. Trong phần này, chúng tôi sẽ tiết lộ về bộ “đồ nghề” mà một chuyên gia đặt tên thương hiệu thường sử dụng.
- Từ điển đặt tên thương hiệu: Việc sử dụng từ điển đòi hỏi sự cẩn trọng, khi tra cứu mỗi từ, tôi kiểm tra các nghĩa, đảm bảo không có ý nghĩa tiêu cực, và nó có phát âm dễ hiểu không.
- Công cụ đặt tên thương hiệu online: Có nhiều công cụ trực tuyến hỗ trợ việc đặt tên thương hiệu. Dưới đây là danh sách 5 công cụ chính như www.wordlab.com, www.rhymer.com/naming.html, www.bustaname.com
- Công cụ kiểm tra tên miền: Nếu có thể, hãy ưu tiên bộ 3 tên miền: tencongty.com, tencongty.vn, tencongty.com.vn.
- Công cụ tra cứu tên doanh nghiệp: Hãy sử dụng website để tra cứu tên doanh nghiệp và đảm bảo rằng tên được chọn không trùng với các doanh nghiệp khác.
- Công cụ tra cứu khả năng bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa: Để kiểm tra khả năng đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, tôi thường tham khảo website của Cục SHTT (www.noip.gov.vn) nhưng kết quả chỉ mang tính tương đối
- Google: sử dụng Google để tìm kiếm thông tin về ngành hàng, đối thủ cạnh tranh, hỗ trợ ý tưởng đặt tên thương hiệu, kiểm tra tên trên internet, và thậm chí là tìm hiểu về các thương hiệu nổi tiếng trong lĩnh vực tương tự.
Chúng tôi hi vọng rằng qua bài viết này, bạn đã thu thập được nhiều thông tin hữu ích nhất có thể. Stywin hy vọng rằng thông qua đó, các doanh nghiệp sẽ có thể hiểu và xây dựng kế hoạch triển khai các phương án đặt tên thương hiệu một cách chuyên nghiệp và ấn tượng, giúp họ nổi bật mạnh mẽ so với đối thủ.
