Bài viết này tập trung khám phá lý do tại sao việc coi thường hoặc quá mức coi trọng vai trò của logo thương hiệu đều mang đến nhiều rủi ro. Câu hỏi thường gặp: ‘Thực sự, việc xây dựng thương hiệu chỉ là việc thiết kế logo đúng không?‘ đã làm nổi bật tầm quan trọng của việc hiểu rõ khía cạnh toàn diện của quá trình này.
Không phủ nhận sự mong đợi về việc xây dựng thương hiệu ngày càng cao, nhưng ý thức về tầm quan trọng của nhận thức thương hiệu không nên bị lẫn lộn với việc chỉ tập trung vào thiết kế logo. Trong bối cảnh hiện nay, từ khóa ‘xây dựng thương hiệu‘ đã trở thành một xu hướng nóng và được chú ý bởi nhiều doanh nghiệp và doanh nhân.
Tuy nhiên, nhanh chóng tiếp cận và chấp nhận khái niệm này có thể dẫn đến quan điểm sai lạc. Việc chỉ nhìn vào logo làm cho nhiều người dễ bị mất khỏi tầm nhìn sâu rộng của việc xây dựng một nhận thức thương hiệu mạnh mẽ và lâu dài. Sol Sender, một chuyên gia thương hiệu với 20 năm kinh nghiệm, đã từng nhấn mạnh rằng những thiết kế logo thành công thường đi kèm với những câu chuyện đơn giản. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là xây dựng thương hiệu không chỉ dừng lại ở việc tạo ra một biểu tượng đẹp mắt.
Quá trình này đòi hỏi một công đoạn thiết kế logo chặt chẽ, nhưng không nên đặt mọi kỳ vọng vào việc này. Việc coi trọng quá mức vai trò của logo có thể gây ra nhiều vấn đề không lường trước được và làm trở ngại cho quá trình xây dựng một nhận thức thương hiệu tích cực. Bài chia sẻ này sẽ giải thích lý do tại sao không nên xem nhẹ hoặc quá mức xem trọng vai trò của logo thương hiệu, với chủ đề: “Logo thương hiệu – Quan trọng đến mức nào?“.
Vì sao logo thương hiệu ra đời và dần trở nên quan trọng?
Logo thương hiệu không chỉ là một biểu tượng đơn thuần mà còn là một phần quan trọng của định hình và xây dựng nhận thức thương hiệu. Để hiểu rõ hơn về sự phát triển của logo thương hiệu và vai trò quan trọng của nó ngày nay, chúng ta hãy quay lại nhìn vào quá khứ, đặc biệt là giai đoạn từ thế kỷ thứ 5 đến cuối thế kỷ thứ 9.
Trong giai đoạn này, đa số người dân, trừ tầng lớp quý tộc, không biết đọc chữ. Tuy nhiên, khi dân số tăng và thành thị hóa từ năm 900 trở đi, nhu cầu về hàng hóa tăng cao và con người dần chuyển từ mô hình tự cung tự cấp sang nền kinh tế thương mại chuyên biệt. Đáp ứng xu hướng này, Vua Richard II của Anh đã ra lệnh buôn bán và kinh doanh phải làm nổi bật biển hiệu kinh doanh cùng hình ảnh thương hiệu, bằng cách sử dụng chữ viết hoặc các hình ảnh khác nhau.
Vua Richard II được coi là người mở đầu cho sự xuất hiện của logo thương hiệu, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lịch sử đồ họa và truyền thông thương hiệu. Tuy nhiên, nhận thức về logo thương hiệu thời kỳ này vẫn chưa phát triển mạnh, thường đi kèm với ngôn ngữ thiết kế đơn giản, kết hợp tên gọi thương hiệu và hình ảnh đại diện trong một hình học cụ thể. Nhìn chung, thiết kế logo emblems thời kỳ này là khởi đầu cho sự đa dạng trong kỹ thuật thiết kế logo hiện đại. Hình ảnh đại diện cho thương hiệu thường rõ ràng, trực quan, và không theo đuổi phong cách trừu tượng như chúng ta thấy trong thời kỳ sau này.
Vua Richard II là ai? Vua Richard II, hay Richard of Bordeaux, là một vị vua người Anh thuộc nhà Plantagenet, đời thứ hai của dòng dõi này, và ông đã trị vì từ năm 1377 đến 1399. Richard II là con trai của Edward, Hoàng tử xứ Wales, và Joan của Kent. Ông được sinh ra vào ngày 6 tháng 1 năm 1367 tại Bordeaux, Pháp.
Ví dụ: Một thương hiệu ngành dược sẽ sử dụng biểu tượng gói thuốc, viên thuốc, hoặc chai thuốc để tạo nên nhận diện. Tương tự, một thương hiệu bia với tên gọi The Green Dragon sẽ chọn chú rồng màu xanh lá cây làm biểu tượng đại diện.
Tuy nhiên, sự tinh gọn và đơn giản trong ngôn ngữ và phong cách thiết kế logo thương hiệu chỉ đạt đến đỉnh cao của sự phát triển vào khoảng thế kỷ thứ 19. Khi ngành công nghiệp in ấn xuất hiện, hình ảnh thương hiệu và đặc biệt là thiết kế logo có thể được trình bày bằng nhiều công cụ và hình thức khác nhau.
Thiết kế logo thương hiệu từ đó không chỉ là công cụ thể hiện hình ảnh trực quan của thương hiệu mà còn là một bản kể câu chuyện. Điều này trở thành quan trọng hơn khi logo không chỉ đại diện cho sản phẩm mà còn là hình ảnh của doanh nghiệp và giá trị mà nó mang lại. Logo thương hiệu không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt thông điệp một cách đơn giản mà còn trở thành nguồn cảm hứng và niềm tự hào của đội ngũ nhân sự cũng như những người sáng lập. Logo không chỉ là biểu tượng, mà là câu chuyện về hành trình và giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.
Dưới đây, chúng ta có thể thấy rõ sự phát triển của thiết kế logo thương hiệu từ những biểu tượng đơn giản đến những câu chuyện phức tạp và đa chiều. Thiết kế logo không chỉ giới hạn trong việc đặc trưng cho một thương hiệu mà còn là một phần quan trọng của tư duy chiến lược và truyền thông thương hiệu hiện đại.
Ngày nay, logo thương hiệu không chỉ là một dạng nhận diện mà còn là một công cụ mạnh mẽ để tạo ra liên kết với khách hàng. Từ việc kể lại câu chuyện của thương hiệu đến việc thể hiện giá trị và cam kết của doanh nghiệp, logo ngày nay đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược quảng cáo và xây dựng hình ảnh thương hiệu. Đồng thời, sự phổ biến của các phương tiện truyền thông và truyền thông xã hội đã làm cho logo trở nên ngày càng quan trọng, khiến cho việc nhận diện thương hiệu trở nên mối quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp. Thông qua logo, thương hiệu có thể kết nối và tương tác với khách hàng, xây dựng cộng đồng, và tạo ra ấn tượng lâu dài.
Vậy là, từ những biểu tượng đơn giản của quá khứ đến những câu chuyện phức tạp của ngày nay, logo thương hiệu đã trải qua một hành trình đầy thăng trầm. Nhưng điều chắc chắn là vai trò của chúng không chỉ là để nhận diện một thương hiệu mà còn để truyền tải một câu chuyện sâu sắc và gắn kết tinh thần giữa thương hiệu và khách hàng.
Điều gì xảy ra khi xem nhẹ vai trò của logo thương hiệu?
Khi bỏ qua vai trò của logo thương hiệu, chúng ta có thể lạc quan rằng đó chỉ là một biểu tượng nhỏ trong hệ thống lớn của một doanh nghiệp. Tuy nhiên, sự thật là thiết kế logo không chỉ là một yếu tố trang trí, mà còn là một nguồn tài sản to lớn, có sức mạnh đặc biệt trong việc xây dựng và duy trì danh tiếng của một thương hiệu. Logo thương hiệu chính là linh hồn, là góc nhìn độc đáo mà thương hiệu truyền tải đến khách hàng. Không chỉ giúp duy trì tính nhận diện, logo còn là nguồn cảm xúc tích cực, tạo ra liên kết mạnh mẽ giữa người tiêu dùng và thương hiệu. Nếu nhìn nhẹ qua, nó có thể bị coi là một hình ảnh đơn giản, nhưng thực sự, đó là lựa chọn và quyết định chiến lược của doanh nghiệp.
Chẳng hạn, ai đó có thể không nhận ra CEO Tim Cook khi đang đi dạo trên đường phố, nhưng hình ảnh quả táo cắn dở trên mỗi chiếc iPhone lại dễ dàng xuất hiện ở mọi nơi. Số lượng lớn chiếc iPhone bán ra không chỉ là một thành công về kinh doanh, mà còn là một chiến thắng về việc xây dựng một cộng đồng người hâm mộ quanh một biểu tượng – logo quả táo.
Tương tự, không phải ai cũng biết đến Henry Ford, nhưng logo màu xanh bầu dục của Ford không chỉ là biểu tượng của thương hiệu, mà còn là một cầu nối cảm xúc quan trọng. Mua một chiếc xe Ford không chỉ là sở hữu một phương tiện di chuyển, mà còn là việc tham gia vào một hành trình, với những giá trị và tầm nhìn được gói gọn trong hình ảnh đó.
Logo không chỉ là một hình ảnh trên sản phẩm, mà còn là một yếu tố quyết định trong quá trình quyết định mua hàng của người tiêu dùng. Việc mua iPhone không chỉ là để ủng hộ Tim Cook, mà còn là việc mua sự hài lòng, niềm tin vào giá trị mà thương hiệu mang lại. Sở hữu một chiếc xe Ford không chỉ là để tôn vinh Henry Ford, mà còn là sự chọn lựa dựa trên tính thực dụng và thiết kế độc đáo.
Logo không chỉ là một biểu tượng tương tự như nhãn hiệu, mà còn là một phần của câu chuyện, của giá trị mà thương hiệu hướng đến. Thậm chí, nó có thể như một cầu nối tinh tế, kết nối cảm xúc và duy trì mối quan hệ vững chắc giữa khách hàng và thương hiệu. Trong khi nhiều thương hiệu toàn cầu đang sử dụng logo để xây dựng cảm xúc và duy trì mối quan hệ với khách hàng, nhiều thương hiệu trong nước lại đang xem nhẹ vai trò của logo, coi đó chỉ là một phần nhỏ trong chiến lược quảng bá thương hiệu.
Điều này dẫn đến việc nhìn nhận thương hiệu chỉ thông qua góc độ giá trị và ưu đãi khuyến mãi, thay vì nhìn nhận nó là một trải nghiệm đầy đủ cảm xúc và tâm lý của khách hàng. Nhưng thực tế, logo thương hiệu không chỉ là hình ảnh trên sản phẩm, mà còn là cầu nối tinh tế, giúp thương hiệu tạo ra ấn tượng sâu sắc và lâu dài trong tâm trí khách hàng.
Vậy tại sao không nên quá xem trọng logo thương hiệu?
Logo thương hiệu mang đậm dấu swoosh của Nike không chỉ là biểu tượng, mà còn trở thành một huyền thoại. Tuy nhiên, câu chuyện phổ biến nhất xoay quanh việc thiết kế nó chỉ với chi phí vỏn vẹn 35 USD.
Trong quãng thời gian ngắn 17 giờ, một sinh viên thiết kế, tự xưng là “nhà thiết kế logo thương hiệu Nike” Carolyn Davidson, đã sáng tạo nên chiếc áo quá khổ này. Philip Knight, người sáng lập Nike, đã thuê cô để đảm nhận nhiệm vụ quan trọng này. Điều này thách thức quan điểm phổ biến về việc chi phí thiết kế logo thương hiệu cho một tên tuổi lớn, một doanh nghiệp quốc tế, nên “đắt xắt ra miếng“.
Vũ, một người có quan điểm khác, phản đối quan niệm rằng việc thiết kế logo cho một doanh nghiệp lớn phải đi kèm với mức chi phí khổng lồ. Ông cho rằng giá trị thực sự của một logo thương hiệu không phải chỉ là vấn đề của số tiền bỏ ra. Nếu điều này là đúng, các ông lớn như Adidas, Nike, hay Apple, Samsung đã không phải chi hàng tỷ đô mỗi năm để làm mới logo thương hiệu của họ. Theo quan điểm của Vũ, một thiết kế logo thương hiệu đáng chú ý và hiệu quả không nhất thiết phải đắt đỏ. Quan trọng hơn là nó phải đáp ứng tối đa nhất trong khoảng thời gian ngắn và với chi phí tối thiểu, đồng thời tạo ra ấn tượng lớn nhất từ khách hàng mục tiêu.
Không nên coi quá trọng vai trò của logo thương hiệu để rơi vào quan điểm sai lầm rằng chỉ cần thiết kế logo là đủ để một thương hiệu “trở nên hình thể” và để lại ấn tượng tích cực trong tâm trí khách hàng. Rủi ro của quan điểm này là nhiều nhà lãnh đạo có thể hiểu lầm rằng chỉ cần chờ đợi quá trình thiết kế logo hoàn tất là có thể tiết kiệm thời gian, công sức và chi phí. Tuy nhiên, kết quả thường là sự ứng dụng thiếu chuyên nghiệp, làm mất đi tính hiệu quả của thương hiệu trong các chiến lược truyền thông và quảng bá.
Nhìn vào thực tế, một tên tuổi hàng đầu thế giới trong ngành thời trang thể thao như Nike chỉ cần một biểu tượng logo với chi phí chỉ là vài chục USD. Điều tương tự cũng áp dụng cho thương hiệu xe hơi Volvo từ Thuỵ Điển, với giá trị thương hiệu lên đến 17,7 tỷ USD – cao hơn cả Audi. Đáng chú ý là logo của Volvo, với hình tượng được lấy cảm hứng từ nguyên tố sắt trong hoá học cổ đại, đã gắn liền với các giá trị như an toàn, bền bỉ, và đáng tin cậy. Tuy nhiên, những lựa chọn hành động của lãnh đạo và nhân sự đã làm mất đi tầm quan trọng của logo trong việc thể hiện những giá trị này.
Logo thương hiệu chỉ là bước khởi đầu đơn giản, đặt ra để xây dựng hình ảnh, vị thế, và chiếm lĩnh ý thức tích cực của khách hàng. Một ví dụ khác là logo của Apple, với hình ảnh quả táo cắn dở, không có giả thuyết chính thức nào từ hãng. Dù vậy, hình ảnh này đã trở thành biểu tượng thân thiện, tích cực và dễ nhận biết trên toàn cầu.
Logo Apple giờ đây là một trong những biểu tượng dễ nhận diện hàng đầu thế giới. Sự thành công của thiết kế này đã dẫn đến việc nhiều “chuyên gia thiết kế thương hiệu” cố gắng áp đặt một tỷ lệ vàng lên nó, thậm chí sử dụng trong lý thuyết và giáo trình, tạo ra hiệu ứng Loaded Question và Overthinking.
Quá trình này thể hiện sự quá mức đánh giá vai trò của logo thương hiệu, đồng thời phản ánh hai hiệu ứng tâm lý phổ biến là Loaded Question và Overthinking. Nhiều người không thể hoặc không muốn chấp nhận rằng logo quả táo của Apple, tác phẩm của Rob Janoff, chỉ đơn giản muốn tránh nhầm lẫn với các loại quả khác, như cherry chẳng hạn. Thay vào đó, họ “nghĩ nhiều” và đưa ra vô số giả thuyết và ý kiến tự do cho hình ảnh đó, thậm chí áp đặt những tiêu chuẩn không cần thiết lên một thiết kế logo. Trong thực tế, logo Apple là một minh chứng cho việc thiết kế logo không nhất thiết phải đắt đỏ hoặc tuân theo một tiêu chuẩn nào đó để đạt được hiệu quả tối đa.
Lời kết
Trên thực tế, tính nhận diện của một thương hiệu trở nên không thể phô diễn và lan tỏa một cách hiệu quả mà không có một thiết kế logo độc đáo. Dù chỉ là một dòng chữ đơn giản như wordmark của Samsung và Coca-Cola, hay là biểu tượng hình tượng đặc sắc như quả táo của Apple và chú chim xanh từng là biểu tượng của Twitter.
Mặc dù thương hiệu không có hình hài thật sự hoặc tồn tại dưới dạng vật lý, logo thương hiệu lại trở thành một yếu tố hữu hình và hình thái. Cách sử dụng và hiển thị của logo này phải tuân theo những nguyên tắc và hướng dẫn cụ thể về hình ảnh thương hiệu, tạo ra một liên kết mạnh mẽ và nhận diện từ khách hàng. Trong khi nhiều người nhìn nhận rằng logo thương hiệu không phải là “quyền lực” quyết định tất cả, nó không thể tự mình bước vào thị trường và đảm bảo rằng bản sắc của thương hiệu sẽ duy trì và phát triển vĩnh cửu. Sự thành công và tương lai của một thương hiệu phụ thuộc lớn vào quyết định của ban lãnh đạo và đội ngũ nhân sự.
Ngày nay, thương hiệu có thể tận dụng hình ảnh và thiết kế logo để xây dựng niềm tin ban đầu từ khách hàng. Tuy nhiên, để bảo đảm tương lai bền vững, thương hiệu cần phải đặt niềm tin vào sự đồng thuận và hành động của ban lãnh đạo cùng với đội ngũ nhân sự. Thiết kế logo chỉ là một trong hàng loạt các công cụ được sử dụng như một bức tranh chiếu sáng. Nó giúp mỗi khía cạnh nhỏ của doanh nghiệp truyền đạt thông điệp thương hiệu một cách chính xác và hiệu quả. Cuối cùng, nhận thức rằng sự đồng cảm và theo đuổi những giá trị cốt lõi là chìa khóa để thương hiệu phát triển một cách hiệu quả và bền vững nhất.
STYWIN là công ty chuyên sâu về tư vấn thiết kế và truyền thông thương hiệu. Chúng tôi cung cấp các giải pháp toàn diện giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực, vị thế cạnh tranh thông qua việc xây dựng thương hiệu mạnh.
STYWIN đã nhận được sự tin tưởng của hàng nghìn các doanh nghiệp. Qua đó chúng luôn nỗ lực phát triển vì sứ mạnh vinh danh thương hiệu Việt.