Số lượng ngân hàng thương mại tại Việt Nam không nhiều và ngành ngân hàng có khả năng tác động lớn đến toàn bộ nền kinh tế. Vì vậy, việc thiết kế logo ngân hàng là một dự án quan trọng, trong đó mọi khía cạnh cần được xem xét và cân nhắc một cách tỉ mỉ và sâu sắc. Trong bài viết hôm nay, Stywin sẽ tập trung hơn vào việc hướng dẫn thiết kế logo mới cho ngân hàng.
Khi nào thì ngân hàng cần thiết kế logo mới?
Khi nào ngân hàng cần thiết kế logo? Có nhiều lý do khiến ngân hàng cần thay đổi logo như: Ngân hàng thay đổi chiến lược kinh doanh, ngân hàng muốn làm mới thương hiệu, logo không còn phù hợp ở thời điểm hiện tại,… Hiểu rõ lý do cần thiết kế logo mới sẽ giúp bạn đề xuất các phương án nghiên cứu và khái niệm phù hợp hơn.
Có nhiều lý do đáng xem xét khi ngân hàng cần thiết kế logo mới, dưới đây là một số lý do phổ biến:
- Không phù hợp với thời đại: Khi logo hiện tại không còn phù hợp với xu hướng và thời đại hiện tại.
- Thay đổi lớn trong chiến lược kinh doanh: Khi ngân hàng thay đổi chiến lược kinh doanh, ví dụ như mục tiêu thị trường mới hoặc hướng đi khác.
- Thay đổi lớn trong đối tượng khách hàng: Khi có sự thay đổi lớn trong đối tượng khách hàng mục tiêu.
- Cần làm mới hình ảnh thương hiệu: Khi muốn tạo sự mới mẻ và làm mới hình ảnh thương hiệu để thu hút sự chú ý.
- Thiếu sự khác biệt và nổi bật: Khi logo hiện tại không đủ độ khác biệt hoặc không nổi bật trong thị trường cạnh tranh.
- Thành lập ngân hàng mới: Khi một ngân hàng mới được thành lập và cần thiết kế logo từ đầu.
Lưu ý: Thay đổi logo không chỉ đối với ngành ngân hàng mà còn áp dụng cho các ngành khác và thường liên quan đến các chiến dịch lớn như tái định vị thương hiệu, mở rộng kinh doanh, hoặc sáp nhập và thâu tóm thương hiệu. Trong bài viết này, chúng ta tập trung vào việc thiết kế logo hơn là các khía cạnh khác.
7 bước thiết kế logo ngân hàng
Thực hiện dự án thiết kế logo theo một quy trình khoa học là cách để giải quyết bài toán tổng thể cho các doanh nghiệp lớn. Mọi bước thực hiện đều cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Agency và Ngân hàng, cùng với đó là một số thành phần cần thiết khác (khách hàng, đối tác…).
Bước 1: Phân tích nhu cầu – mục tiêu của phía ngân hàng
Trong dự án thiết kế logo cho ngân hàng, việc chỉ dựa vào một Logo Brief là không đủ. Cần phải có buổi làm việc trực tiếp với người phụ trách dự án và lãnh đạo cấp cao của ngân hàng để hiểu rõ hơn về nhu cầu và mục tiêu cho quá trình thiết kế logo mới.
Dự án thiết kế logo thường chỉ là một phần của dự án lớn hơn như tái định vị thương hiệu. Do đó, mục tiêu và kỳ vọng cho logo mới có thể rộng lớn và sâu rộng hơn so với các dự án thông thường. Sau khi hiểu rõ nhu cầu, bước tiếp theo là làm rõ và cụ thể hóa các mục tiêu, ánh giá kỳ vọng. Điều này sẽ giúp lập kế hoạch và triển khai dự án một cách hiệu quả hơn.
Bước 2: Nghiên cứu
Do tính chất quan trọng của dự án, cần thực hiện nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đưa ra các đề xuất về logo mới.
Xác định mục tiêu và phạm vi nghiên cứu
Từ việc phân tích mục tiêu, kỳ vọng của ngân hàng (Client), chúng ta cần xác định phạm vi nghiên cứu trước để tránh trường hợp đi lệch mục tiêu hoặc gây lãng phí nguồn lực.
Để có thể xác định mục tiêu và phạm vi trong hoạt đông nghiên cứu, chúng ta sẽ cần trả lời các câu hỏi tương tự như:
- Ngân sách dành cho các hoạt động nghiên cứu là bao nhiêu?
- Các điểm quan trọng mà chúng ta cần nghiên cứu kỹ lưỡng?
- Bản báo cáo, nghiên cứu nào phù hợp để có thể sử dụng ngay?
- Các hoạt động nào có thể triển khai tích hợp tại ngân hàng?
- Danh sách các việc cần thực hiện cùng chi phí đi kèm?
- …
Phân tích thị trường và đối thủ
Là yếu tố chính trong quá trình nhận diện thương hiệu, logo mới của ngân hàng cần có sự khác biệt so với đối thủ, phản ánh về ngành nghề để tăng sự liên quan… và một số yêu cầu khác. Ngoài ra, các dữ liệu nghiên cứu về thị trường còn giúp bạn có thêm cơ sở vững chắc để phát triển ý tưởng thiết kế, đồng thời bảo vệ phương án khi trình bày trước client.
Đối với các ngân hàng có chi nhánh từ Bắc vào Nam, hạng mục nghiên cứu thị trường thường lớn hơn bởi văn hóa khác nhau. Nếu như ngân hàng có mục tiêu vươn ra thị trường quốc tế, cần có thêm những hiểu biết về thị trường nhắm tới.
Tìm hiểu thêm về thương hiệu hiện tại của ngân hàng đó
Đối với ngân hàng, việc thay đổi thương hiệu và thiết kế lại logo cần phải rất thận trọng. Các ngân hàng họ luôn muốn kế thừa được thương hiệu cũ tối đa. Do đó, cần giữ lại yếu tố nào? Phải thay đổi yếu tố nào? Dựa trên cơ sở nào đều rất quan trọng.
Nếu tái thiết kế logo ngân hàng càng yêu cầu cao hơn nữa về sự kế thừa. Bạn phải chứng minh sự thay đổi, giữ lại các yếu tố là có căn cứ, đồng thời đáp ứng chiến lược thương hiệu mới của ngân hàng.
Các yếu tố chiến lược thương hiệu cốt lõi có thể kể đến như:
- Mục đích thương hiệu
- Sứ mệnh
- Tầm nhìn
- Giá trị cốt lõi
- Mục tiêu chiến lược
Khảo sát với khách hàng nhân viên
Để hiểu rõ những nhận thức, hình ảnh thương hiệu ngân hàng xây dựng được cũng như mong muốn của khách hàng – bạn cần thực hiện cuộc khảo sát với khách hàng và nhân viên. Bạn cũng có thể thực hiện buổi phỏng vấn nhóm (bao gồm cả phỏng vấn nhân viên và khách hàng) để có thể tìm hiểu sâu hơn các nhận định.
Cuối cùng đưa ra câu trả lời cho các câu hỏi:
- Yếu tố nào trong logo khiến cho họ ấn tượng, ghi nhớ lâu nhất?
- Thời gian để nhận ra logo khi đặt logo giữa các logo khác?
- Dấu hiệu nhận biết nào trong logo ngân hàng khiến khách hàng nhận ra ngay?
- Liên tưởng nào xuất hiện ngay trong đầu khi nhìn thấy logo ngân hàng?
- Logo ngân hàng đại diện cho ý nghĩa gì?
- Khách hàng tin tưởng và kỳ vọng điều gì ở thương hiệu của ngân hàng?
Phân tích dữ liệu nghiên cứu
Bạn sẽ thu thập được rất nhiều dữ liệu qua các hoạt động nghiên cứu. Tuy nhiên, không phải dữ liệu nào cũng có giá trị, hay đủ sức mạnh để có thể tác động tới việc thiết kế logo mới. Điều quan trọng nhất là phải tìm đúng điểm quan trọng, có giá trị cao qua việc phân tích các dữ liệu thô. Sẽ cần rất nhiều cuộc thảo luận để có thể quyết định dữ liệu nào có giá trị, thậm chí cần phải thực hiện thêm nhiều cuộc khảo sát để hiểu sâu hơn về nó.
Đánh giá tương tác của thương hiệu với khách hàng
Tương tác của khách hàng với thương hiệu ngân hàng diễn ra liên tục trong suốt trải nghiệm của họ. Dù là truy cập trang web, sử dụng ứng dụng chuyển tiền, rút tiền tại ATM, thanh toán qua mã QR tại nhà hàng hoặc siêu thị, giao dịch tại chi nhánh, hoặc qua mạng xã hội, email, giao tiếp với chuyên viên, mỗi tương tác đều quan trọng.
Nhiệm vụ cần làm là đánh giá hiện trạng của những tương tác này: Chúng diễn ra ở mức độ nào và những thành phần nào trong thương hiệu hay logo đang hoạt động hiệu quả? Cần xem xét liệu có yếu tố nhận diện nào, ngoài logo, đang tạo ra tương tác tích cực và để lại ấn tượng sâu sắc cho khách hàng hay không? Việc này sẽ giúp nhận diện và tăng cường những yếu tố tạo nên sự gắn kết mạnh mẽ với khách hàng.
Hãy tiến hành đánh giá sự tương tác trong hành trình làm việc khách hàng để tìm ra cách phát triển phù hợp, nâng cao trải nghiệm sau khi đã thay đổi logo, thay đổi thương hiệu, bạn có thể:
- Sử dụng một số công cụ phân tích như: phản hồi khách hàng, số lượng đánh giá hay đánh giá độ hài lòng.
- Đo lường tỷ lệ trả lời của khách trên các kênh liên lạc như email, điện thoại, hotline.
- Đánh giá sự tương tác trên sự kiện hoặc hoạt động của thương hiệu.
- Phân tích sự tương tác trên các trang mạng xã hội.
- Hỏi ý kiến trực tiếp từ khách qua cuộc khảo sát.
Đánh giá sự khác biệt của thương hiệu
Xác định những yếu tố trong logo hiện tại tạo nên sự khác biệt lớn nhất giữa ngân hàng và các đối thủ cạnh tranh. Hãy kiểm tra xem các điểm khác biệt chủ chốt mà ngân hàng đang nhấn mạnh có thực sự nổi bật hay không và liệu chúng có được phản ánh qua logo hay không.
Đề xuất các giải pháp cải thiện thương hiệu
Cuối cùng, trong phần nghiên cứu, bạn có thể sử dụng dữ liệu có căn cứ để đề xuất các cải tiến trong thiết kế logo mới. Bạn nên thực hiện một bản đề xuất toàn diện bao gồm các nghiên cứu, phân tích, đánh giá và tối thiểu 3 phương án giả định. Điều này giúp khách hàng thấy rõ lý do tại sao cần thay đổi và tác động của sự thay đổi này đến tổng thể thương hiệu. Sau khi nhận được sự phê duyệt ban đầu, bạn có thể tiến hành cụ thể hóa và điều chỉnh chiến lược thương hiệu phù hợp.
Bước 3: Điều chỉnh chiến lược thương hiệu
Chiến lược thương hiệu đóng vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng thương hiệu. Chúng ảnh hưởng đến mọi hoạt động cũng như chiến dịch truyền thông. Cả thiết kế logo và thiết kế thương hiệu đều phải dựa trên chiến lược thương hiệu.
Sau khi nhận được sự phê duyệt ban đầu từ khách hàng (ngân hàng), tiếp theo, bạn cần đề xuất tinh chỉnh chiến lược thương hiệu để phù hợp với hướng đi mới (nếu có). Như đã đề cập trước đó, thiết kế logo thường chỉ là một phần trong một chiến dịch quảng cáo lớn hơn, thay đổi logo thường kết hợp với các thay đổi về chiến lược kinh doanh và hướng thương hiệu mới. Điều này nói lên tầm quan trọng của việc tạo ra một bản chiến lược thương hiệu thích hợp để hướng dẫn quá trình phát triển logo và các yếu tố khác liên quan đến thương hiệu.
Các thành phần cần tinh chỉnh trong bản chiến lược thương hiệu có thể bao gồm:
- Thị trường mục tiêu
- Khách hàng mục tiêu
- Cốt lõi thương hiệu
- Điểm khác biệt thương hiệu
- Lợi ích thương hiệu
- Định vị thương hiệu
- Hình mẫu thương hiệu
- Tính cách thương hiệu
- Tông giọng thương hiệu
- Kiến trúc thương hiệu.
Bước 4: Thiết kế concept logo
Tại sao phải thiết kế concept logo? Việc thiết kế concept logo là một bước quan trọng, giúp trực quan hóa các ý tưởng ban đầu và giúp khách hàng hiểu rõ hơn hướng phát triển phù hợp.
Thường thì, cần tạo ít nhất 3 concept logo với các ý tưởng khác nhau để khách hàng có sự lựa chọn. Tuy nhiên, dự án thiết kế logo cho ngân hàng là một dự án lớn, đòi hỏi độ phức tạp và sâu sắc hơn, do đó thường cần nhiều đề xuất hơn. Ở giai đoạn này, nhà thiết kế có thể dựa vào các nghiên cứu để xác định những phần nào của logo cũ nên giữ lại, những màu sắc cần điều chỉnh, và lựa chọn biểu tượng phù hợp. Giai đoạn này đòi hỏi sự cộng tác liên tục và chặt chẽ giữa tất cả các bên tham gia để tạo ra các concept logo phù hợp nhất.
Tiếp theo, các concept sẽ được trình bày trước hội đồng kiểm duyệt của ngân hàng, giúp họ lựa chọn phương án tốt nhất để phát triển tiếp. Bạn nên tổ chức một buổi trình bày chi tiết, từ nghiên cứu và chiến lược cho đến việc phát triển concept và minh họa logo mới trong các tình huống sử dụng thực tế. Điều này sẽ giúp hội đồng kiểm duyệt của ngân hàng dễ dàng đưa ra quyết định.
Mặc dù công việc này sẽ tốn nhiều thời gian và công sức, nhưng nó có khả năng thuyết phục cao, đặc biệt phù hợp với các dự án lớn. Các dự án nhỏ (với ngân sách hạn chế) có thể khó thực hiện cách này. Dựa vào phản hồi từ hội đồng kiểm duyệt, nhà thiết kế tiến hành điều chỉnh và trình bày lại, lặp đi lặp lại cho đến khi tìm ra concept logo tốt nhất.
Bước 5: Chọn lựa và phát triển hoàn thiện ý tưởng cụ thể
Khi đã chọn được concept logo mới, công việc tiếp theo trở nên không quá phức tạp. Tuy nhiên, lúc này cần thực hiện việc triển khai thiết kế hoàn thiện và điều chỉnh từng chi tiết nhỏ nhất.
Ở bước này, nhà thiết kế cần thực hiện các công việc sau:
- Thiết kế hoàn thiện mẫu logo cuối cùng.
- Tạo ra các phiên bản của logo.
- Xây dựng Bản hướng dẫn về kiểu dáng logo (Logo Style Guideline) để hướng dẫn việc sử dụng logo theo tiêu chuẩn.
- Liên tục tương tác và phối hợp với quản lý dự án từ phía ngân hàng để hoàn thiện và xử lý phản hồi ngay lập tức, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành.
Lưu ý: Một số bước trong quy trình thiết kế logo này có thể sẽ diễn ra đồng thời để tối ưu hóa thời gian và đảm bảo chất lượng sản phẩm cuối cùng.
Bước 6: Kiểm tra
Đây là bước kiểm tra phiên mức độ phù hợp cũng như tính khả dụng của logo, bạn có thể bám sát theo các tiêu chí:
- Hỗ trợ chiến lược thương hiệu
- Tính nhận diện
- Độ dễ nhớ
- Tính khả dụng – linh hoạt trên các phương tiện truyền thông khác nhau
- Khả năng in ấn
- …
Bước kiểm tra này cần thực hiện các bài test với nhân viên và khách hàng (được lựa chọn) để từ đó thu thập các phản hồi thực tế, đồng thời kiểm tra các phiên bản logo và đánh giá các phản hồi. Hoạt động kiểm tra được tiến hành liên tục, kết hợp cùng với giai đoạn trước.
Bước 7: Hoàn thiện dự án, bàn giao logo
Tiến hành hoàn thiện, đóng gói dự án thiết kế logo, sau đó bàn giao cho ngân hàng theo các hạng mục đã cam kết. Dự án chưa dừng lại ở đó, do mức độ quan trọng của dự án, đội ngũ theo từ đầu dự án chính là đội ngũ phù hợp nhất để có thể tiếp tục thực hiện các hạng mục thay đổi, đồng thời nâng cấp thương hiệu cho ngân hàng.
Vì vậy, các bước tiếp theo của dự án có thể là:
- Thiết kế bộ nhận diện thương hiệu
- Thiết kế website thương hiệu
- Cập nhật các tài liệu marketing, truyền thông
- Thay đổi nhận diện trên kênh truyền thông
- Chiến dịch ra mắt thương hiệu mới: Pre-Launch, Launch và Post-Launch
- Cập nhật nhận diện thương hiệu tại nhiều điểm giao dịch khác nhau
- …
Thiết kế logo ngân hàng cần chú ý điều gì?
Khi thiết kế logo cho ngân hàng, có một số điểm quan trọng cần lưu ý, chúng tôi dựa trên kinh nghiệm làm việc với các ngân hàng như Agribank, Bảo Việt Bank, PVCombank:
- Phản ánh sự chuyên nghiệp và uy tín: Logo cần thể hiện sự chuyên nghiệp và uy tín của ngân hàng.
- Màu sắc và biểu tượng đại diện: Màu sắc và biểu tượng trong logo cần phản ánh thương hiệu và giá trị của ngân hàng.
- Nổi bật trên các kênh truyền thông: Logo cần nổi bật và dễ nhận biết trên các kênh truyền thông và chiến dịch tiếp thị.
- Ứng dụng các hình cơ bản: Sử dụng các hình cơ bản để làm cho logo dễ nhớ và ghi nhận.
- Tương thích trên mọi định dạng: Logo cần phải tương thích với nhiều định dạng khác nhau, bao gồm in ấn và trên web, ứng dụng internet banking.
- Gọn gàng và sắp xếp hợp lý: Thiết kế logo cần được sắp xếp gọn gàng và hợp lý.
- Truyền tải thông điệp và giá trị cốt lõi: Logo cần có khả năng truyền tải thông điệp chính và giá trị cốt lõi của ngân hàng một cách nhanh chóng và hiệu quả. Nó cần kích thích sự liên tưởng ngay lập tức khi người nhìn thấy nó.
- Khả năng nhận diện: Logo cần có khả năng nhận diện cao và phải liên kết mạnh mẽ với khách hàng.
- Đồng bộ hóa với các thiết kế khác: Logo cần đồng bộ với các thiết kế khác của ngân hàng, như brochure, trang web…
- Sự độc đáo và khác biệt: Logo cần phải độc đáo và khác biệt so với các ngân hàng khác.
Những điểm này sẽ giúp đảm bảo rằng logo của ngân hàng thể hiện đầy đủ giá trị và đặc điểm riêng của thương hiệu và góp phần tạo nên sự nhận diện mạnh mẽ.
Giai đoạn đặt bút minh họa ý tưởng chỉ là một phần trong dự án thiết kế logo cho ngân hàng. Điều quan trọng để thuyết phục hội đồng kiểm duyệt tại ngân hàng đồng ý với phương án thiết kế logo mới chính là quá trình nghiên cứu, phát triển logo dựa trên khoa học, chuẩn mực và tầm nhìn tổng thể về thương hiệu. Nếu như ngân hàng của bạn muốn xây dựng một thương hiệu mạnh mẽ để có thể phát triển và bứt phá trong thời đại chuyển đổi số, việc thiết kế logo mới là một bước khởi đầu quan trọng, hãy để Stywin giúp bạn!
